Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), genellikle çocukluk döneminde tanı konan ve bireylerin dikkatini toplamakta, odaklanmakta ve dürtülerini kontrol etmekte zorluk çekmelerine neden olan bir psikiyatrik bozukluktur. Bu durum, yalnızca çocuklar için değil, yetişkinler için de ciddi zorluklar oluşturabilir. DEHB, bireyin günlük yaşamını etkileyebilir ve öğrenme, iş ve sosyal ilişkilerde çeşitli güçlükler yaşamasına yol açabilir.

DEHB Belirtileri

DEHB’nin belirtileri üç ana başlık altında toplanabilir: dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik. Bu belirtiler farklı derecelerde görülebilir ve kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.

1. Dikkat Eksikliği:

   • Kişi, görevlerini tamamlamakta zorlanabilir.
   • Detaylara dikkat etmeyebilir ve hatalar yapabilir.
   • Görevleri veya aktiviteleri tamamlamak için gereken süreyi doğru şekilde yönetemez.
   • Uzun süreli dikkat gerektiren aktivitelerden kaçınma eğilimi gösterebilir.
   • Sık sık eşyalarını kaybetme ve unutkanlık yaşama gibi belirtiler de ortaya çıkabilir.

2. Hiperaktivite:

   • Otururken kıpırdanma veya yerinde duramama gibi fiziksel hareketlilik görülebilir.
   • Aşırı konuşma, sürekli hareket halinde olma.
   • Sıklıkla beklemek veya sırasını beklemek gibi sabır gerektiren durumlarda zorlanma.

3. Dürtüsellik:

   • Başkalarının konuşmalarını kesme veya sırayla konuşamama.
   • Ani ve düşünmeden verilen kararlar ve tepkiler.
   • Sabırsızlık, hemen harekete geçme isteği.

DEHB’nin Nedenleri

DEHB’nin kesin nedeni hala tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik, çevresel ve nörobiyolojik faktörlerin birleşimi olduğu düşünülmektedir. Başlıca nedenler şunlar olabilir:

• Genetik Faktörler: DEHB’nin ailesel bir geçmişi olabilir. Yani, ebeveynlerin veya kardeşlerin bu bozukluğa sahip olması, çocuğun da DEHB geliştirme riskini artırabilir.
• Beyin Yapısındaki Farklılıklar: Beyindeki bazı kimyasalların (dopamin gibi) dengesizliği, dikkat eksikliği ve hiperaktiviteyi tetikleyebilir.
• Çevresel Etkenler: Erken doğum, düşük doğum ağırlığı, alkol veya sigara kullanımı gibi çevresel faktörler DEHB gelişiminde rol oynayabilir.

DEHB Tedavisi

DEHB tedavisi, bireyin ihtiyaçlarına göre şekillendirilen bir süreçtir ve genellikle ilaç tedavisi, psikoterapi ve davranışsal terapi gibi çeşitli yöntemler içerir.

1. İlaç Tedavisi:

   • Stimulant ilaçlar: DEHB tedavisinde genellikle en etkili olan ilaçlardır. Bu ilaçlar, beynin kimyasal dengesini düzenleyerek dikkatin artmasını sağlar.
   • Non-stimulant ilaçlar: Eğer stimulant ilaçlar etkili olmazsa, doktorlar non-stimulant ilaçlar reçete edebilir.

2. Psikoterapi ve Davranışsal Terapi:

   • Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT): DEHB’li bireylerin, dikkatini odaklama ve dürtüselliklerini kontrol etme konusunda yardımcı olabilecek teknikler içerir.
   • Davranışsal Terapiler: Bu terapiler, bireylere olumlu davranışlar kazandırmayı ve istenmeyen davranışları azaltmayı hedefler.

3. Eğitim Desteği ve Aile Terapisi:

   • DEHB’li bireyler için özel eğitim yaklaşımları, öğrenme süreçlerini kolaylaştırabilir. Ayrıca, aile terapisi de aile üyelerinin durumu anlamasına ve destekleyici bir ortam sağlamasına yardımcı olabilir.

DEHB İle Yaşam

DEHB, tedavi edilmediğinde bireylerin hayatında zorluklar yaratabilir. Ancak doğru tedavi ve destekle, DEHB’li bireyler sosyal, akademik ve profesyonel alanlarda başarılı olabilirler. Tedavi süreci, bireyin güçlü yönlerini ortaya çıkarma ve zorlukların üstesinden gelme üzerine odaklanır. DEHB’li bireyler düzenli takip ve tedavi ile dikkat eksikliğini yönetebilir, hiperaktiviteyi kontrol edebilir ve dürtüselliği azaltabilirler.

Bireysel Destek ve Öneriler

DEHB tedavisinde profesyonel bir destek almak, tedavi sürecinin en önemli adımlarından biridir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile başa çıkmak için uzman bir psikiyatrist veya psikologla çalışmak büyük fark yaratabilir. Tedavi süreci, sabır ve tutarlılık gerektiren bir yolculuktur, ancak doğru yaklaşım ve destek ile başarılı sonuçlar elde edilebilir. Eğer siz ya da sevdikleriniz DEHB ile ilgili semptomlar gösteriyorsanız, bir uzmandan destek almanız önemli bir adımdır.

DEHB tedavisinde bir uzmandan yardım almak için randevu almak üzere hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz.